بسم الله الرحمن الرحیم
اینجا خشونت خوب است !
در فتح مکه ؛ زنى از اشراف قریش دزدى کرده است. به حکم قانون اسلام دست دزد باید بریده شود. وقتى قضیه ثابت و مسلّم شد و زن اقرار کرد که دزدى کردهام، مىبایست حکم درباره او اجرا مىشد. اینجا بود که توصیهها و وساطتها شروع شد. یکى گفت: یا رسول اللَّه! اگر مىشود از مجازات صرف نظر کنید، این زن دختر فلان شخص است که مىدانید چقدر محترم است، آبروى یک فامیل محترم از بین مىرود. پدرش آمد، برادرش آمد، دیگرى آمد که آبروى یک فامیل محترم از بین مىرود. هرچه گفتند، فرمود: محال و ممتنع است، آیا مىگویید من قانون اسلام را معطل کنم؟![1]
قرآن کریم رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) را با ( إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظیم)[2] به عنوان الگوی برترِ حُسنِ خُلق معرفی نموده و در خطابِ به ایشان مىفرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظّاً غَلیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضّوا مِنْ حَوْلِکَ ...» «2» اگر تو یک آدم درشتخو و سنگین دلى بودى، با همه قرآنى که در دست دارى، با همه معجزاتى که دارى و با همه مزایاى دیگرى که دارى، مردم از دور تو پراکنده مىشدند.[3]
از آنجا که قرآن کریم سیره نبی مکرم اسلام را الگوی بشریت قرار داده است [4]، وظیفه جامعه مسلمین است که از روش و منشِ رفتار ایشان به عنوان اسوه پیروی نمایند . رسول گرامی اسلام خوش رفتاری و نرم خویی را سیره هر مومن مشخص می نمایند و خشونت و تندخویی را سبک زندگی دشمنان اسلام می خوانند : مؤمن نرمخو، خوشرفتار، با سخاوت، و خوش اخلاق است. و کافر خشن، تندخو، بد اخلاق و متکبّر است. [5]
در فرهنگ اسلام منش منصفانه و عادلانه در برخورد بادوست و دشمن سفارش شده است تا آنجا که گذشت از دشمن شخصی، به عنوان فضل[6] شمرده میشود : "مبادا دشمنی شما با قومی وادارتان کند که به عدالت رفتار نکنید ، به عدالت رفتار کنید که آن به تقوا نزدیک تر است"[7]
اندیشمندان اسلامی ، دشمن را در دو قالب ، دشمن شخص و دشمن مکتب دسته بندی می کنند[8] .
استاد شهید مرتضی مطهری می گوید : اینکه عرض مىکنیم پیغمبر ملایم بود و باید یک رهبر ملایم باشد، مقصود این است که پیغمبر در مسائل فردى و شخصى نرم و ملایم بود نه در مسائل اصولى و کلى . در آنجا پیغمبر صددرصد صلابت داشت یعنى انعطاف ناپذیر بود...
قرآن کریم که رسول اکرم که را رَحْمَةً لِلْعالَمین[9] معرفی می نماید ، در برخورد با دشمنان مکتب چنین دستور می فرماید : یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ :اى پیامبر! با کافران و منافقان ستیز کن و بر آنان سختگیر وخشن باش که جایگاهشان دوزخ است و بد سرنوشتى دارند.
رهبر فرزانه انقلاب ، امام خامنه ای : در توضیح این آیه می فرمایند : همان مادهى غلظ که در آیهى قبلى {... وَلَوْ کُنْتَ فَظّاً غَلیظَ الْقَلْبِ...} بود، در اینجا هم هست ؛ منتها آنجا با مؤمنین است، در معاشرت است، در رفتار فردى است؛ اما اینجا در اجراى قانون و ادارهى جامعه و ایجاد نظم است؛ آنجا غلظت بد است؛ اینجا غلظت خوب است. آنجا خشونت بد است؛ اینجا خشونت خوب است. 26/ 01/ 1379
برای مطالعه بیشتر پیرامون این مطلب کتاب سیری در سیره نبوی استاد مرتضی مطهری ، بخش سیره نبوى و گسترش سریع اسلام را مطالعه بفرمایید .
[1] مجموعهآثاراستادشهیدمطهرى ج16 ص : 174
[2] القلم : 4
[3] (ترجمه آزاد استاد مطهری) مجموعهآثاراستادشهیدمطهرى ج17 355 پرهیز از خشونت ..... ص : 355
[4] الأحزاب : 21 لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ
[5] قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْمُؤْمِنُ هَیِّنٌ لَیِّنٌ سَمْحٌ لَهُ خُلُقٌ حَسَنٌ وَ الْکَافِرُ فَظٌّ غَلِیظٌ لَهُ خُلُقٌ سَیِّئٌ وَ فِیهِ جَبَرِیَّة:تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، ج12، ص: 159
[6] واصفح عن عدوک یتم لک الفضل غرر الحکم ص 435 ،مفاتیح الحیاه ص 326
[7] المائده : 2 وَ لا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ أَنْ تَعْتَدُوا
[8] مفاتیح الحیاه ، ص 324
[9] الأنبیاء : 107 وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمین
